انحرافات جنسی-مصطفی نجفی

و من آیه ان خلق لکم من انفسکم ازواجاً لتسکونوا الیما و جعل بینکم موده و رحمه ان فی ذلک لایتٍ لقومِ یتفکرون (سوره روم آیه 21)

و از نشانه های او این است که همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنها آرامش یابید و در میان شما مهر و محبت قرار داد به درستی که در این امر نشانه هایی برای گروه های متفکر و اندیشمند وجود دارد.

I مقدمه

اغلب جوامع از مسائل جنسی تابوئی ساخته اند، در حالی که این هم غریزه ای است که باید مثل غرایز دیگر ارضا شود. زیرا که سرکوب کردن آن، سکوت در مقابل آن، دیواری از ابهام کشیدن به دور آن و بالاخص عدم آموزش و برداشت صحیح از آن، برای تشکیل یک جامعه ایجاد معضل و مشکل می نماید.[1] رفتار جنسی ترکیبی از عوامل فیزیولوزیک و روان شناختی است. تعداد قابل توجهی از اختلالات جنسی معلول کمبود، نقص و اختلال دستگاه عصبی و غدد درون ریز است، با این حال اکثر اختلالات ریشه در عوامل روان شناختی دارد از جمله این عوامل می توان به این موارد  اشاره کرد. افسردگی، اضطراب، احساس خجالت، احساس عدم امنیت، درگیریهای حل نشده عقده ادیپ رویاهای استمناء، احساس گناه و مجموعه ای از عوامل ناهشیار دیگر. یکی از این اختلالات جنسی پارافیلیا هستند. پارافیلیاها با خیالات ویزه جنسی، اعمال استمناء، استفاده از آلات جنسی مصنوعی، و خواستها و الزامهای مربوط به شریک جنسی مشخص می باشد. خیال ویزه با اجزاء آگاهانه و ناآگاهانه خود، عامل پاتوگونومونیک بوده و تحریک و ارگاسم به درجات مختلف به پرداخت های فعالانه این تصویر ذهنی بستگی دارد. نفوذ تصویر ذهنی و پرداخت آن در رفتار شخص وارد محدوده جنسی کشیده شده و زندگی شخص را تحت تاثر قرار می دهد. پارافیلیاها که انحراف دیگرگونی هم به آن اخلاق می شود، موقعیت مهمی در طیف بین سلامت و بیماری را اشغال کرده است.

در فرم خالص پارافیلیاها از نظر بالینی مشخص و مخصوص به خود است. معهذا، در یکی از قطب های طیف در سایه پسیکوزها و اختلال هویت جنسی قرار می گیرد و در انتهای دیگر، پارافیلیاها خصوصیات مشترک زیادی با اختلال شخصیت مرزی دارد.[2]

Sex و sexulity هر چه هست و هر چه باشد حریم خصوصی و فضای شخصی هر فرد است که ماهیتی دینامیک و پویا دارد. هرگز در تعاریف و چارچوب های جامع از پیش تصویب شده و بدون تغییر نمی گنجد. مسلم است که آموزش بهداشت جنسی و نحوه صحیح ارضاء تمایلات و انجام رفتارهای جنسی که تبیین احساسات و پاسخ های جنسی سالم گام آغازین است برای جلوگیری از انحرافات جنسی و مشکلات و اختلافات جنسی و داشتن جامعه ای سالم با روابط جنسی سالم[3]

II تعریف انحراف جنسی

واژه انحراف جنسی از دو واژه یونانی به معنای در کنار و عشق آمده است. پارافیلیاها، خیالپردازی های غیرمعمول، امیال شدید و یا رفتارهای جنسی هستند که معمولاً حالت تکرای داشته و از لحاظ جنسی برانگیزاننده اند.

پارافیلیا به حالتی اشاره می شود که در آن حالت برانگیختگی جنسی و عملکرد فرد به تصوری بسیار خاص چه ادراکی، چه یادآوری بستگی دارد نه به تصور شریک جنسی. در همه پارافیلیاها عوامل روان شناختی رفتار فیزیکی را تحت تاثیر قرار می دهند. پارافیلیاها هنگامی جنبه آسیب شناسی پیدا می کنند که بیش از خود شدید، پایدار و مضر باشد. معیار شخصی آسیب شناسی، عبارت است از درد، رنج و از دست دادن احساس سلامت، میعارهای اجتماعی ممکن است زیان آور بودن برای دیگران یا تهدید علیه سلامت و تندرستی آن باشد.[4]

III طبقه بندی

1- یادگار خواهی یا تمایل جنسی به اشیاء Fetishism

2- بچه بازی یا تمایل جنسی به اطفال Pedophilia

3- نمایشگری یا بدن نمایی Exhibitionism

4- نظر بازی Voyeurism

5- آزار خواهی جنسی (مازوخیسم) Sexual Masochism

6- آزار دهی جنسی (سادیسم) Sexual Sadism

7- یادگار خواهی همراه با مبدل پوشی Transvestic fetishism

8- مالش Frotteurism

9- پارافیلیاهایی که به گونه ای دیگر مشخص شده است (NOS) یا پارافیلیاهای ناجور

A- مدده پرستی Necrophilia

B- حیوان دوستی Zoophilia

C- عضو خواهی Partialism

D- هرزه درائی تلفنی Telephone Scatalgia

E- مدفوع خواهی Coprophilia

F- ادرار خواهی Urophilia

G- میل به استفاده از تنبیه  Klismaphilia

IV همه گیر شناسی epidimidogy

انحراف جنسی درصد کوچکی از جمعیت را مبتلا می سازد ولی ماهیت تکراری این اختلال موجب شروع قابل توجه ارتکاب چنین اعمال می شود. در میان موارد شناخته شده از نظر قانونی، میل جنسی به اطفال یا بچه بازی در بین سایر انحرافات شایعتر از همه است. چون در این میان پای کودکی در میان است موضوع جدی تر گرفته شده و در مقایسه با سایر پارافیلیاها کوشش بیشتری برای ردیابی متهم یا مقصر به عمل
می آید.

نمایشگری نیز چون نمایش آلت تناسلی به دختران نوجوان در ملا عام را شامل
می گردد، به دستگیری عامل می انجامد.

نظر بازها ممکن است دستگیر شوند معهذا احتمال خطر آنها کمتر است. سادیسم و مازوخیسم در تخمین ها شیوع کمتر از میزان واقعی نمایانده شده اند. مازوخیسم زمانی مورد توجه قرار می گیرد که شخص در تخمین تاب به تحمل خود دچار اشتباه شده و به کنار از آسیب های دائم، نتایج غمباری بوجود می آورد. سادیسم معمولاً فقط در موارد تاثیرآور تجاوز به عنف، وحشی گری و قتل های شهوانی مورد توجه قرار می گیرد.

انحرافات دفعی یا ترشحی بندرت گزارش می شود چون هر گونه فعالیتی معمولاً بین دو شخص بالغ موافق صورت می گیرد، یا بین فواحش و مشتری. فیتشنیرم معمولاً منجر به درگیری با سیستم قانونی نمی گردد. ترانس وستیت ها ندرتاً وقتی آشکارا مرد هستند و لباس زنانی را پوشیده اند ممکن است به جرم بر هم زدن آرامش دستگیر شوند، ولی دستگیر شدن در اختالات هویت جنسی شایعتر است. میل جنسی به حیوانات بعنوان یک پارافیلیای واقعی نادر است. یادگار خواهی معمولاً همیشه در مردان دیده می شود، در بیش از 5% منحرفین جنسی، اختلال بیش از سن 18 سالگی شروع شده است. رفتارهای انحرافی بین 15 تا 25 سالگی به اوج می رسد و پس از آن فرو می نشیند. در مردهای بالای 50سال وقوع انحرافات جنسی، نادر است و اگر بروز کند، در تنهایی انزوا با شریک جنسی موافق صورت می گیرد بیماران مبتلا به انحرافات جنسی، اغلب بطور همزمان یا در زمان های مختلف به 3 تا 5 نوع انحراف مبتلا هستند. [5]

V سبب شناسی etiology

احتمالاً پای عوامل سرشتی در رفتار جنسی در میان است اما به احتمال زیاد بعنوان یک پسخوارند[6] feed back ضعیف که هماهنگ با کانون های متعدد موثر واقع می گردد، عمل می نماید. قرائن موجود حاکی است که عوامل تجربی و روانی در پیدایش انحرافات تاثیر عمده دارند. در چند ماه اول زندگی اگر سازماندهی خارجی کیفیت پایینی داشته باشد، کودک به امان انگیزه های درونی خود سپرده می شود که قویاً تحت تاثیر اجزاء دهانی aral و مقعدی anal بودن و بر علیه یک سوپر ایگوی ابتدایی عمل می کند. انگیزه ها و تصاویر ذهنی از خود و از موضوع ممکن است به گروه های پرخاشگری و لیبدوئی تقسیم شود. موضوعات درونی شده، خام بوده و همانند سازی ها ابتدایی است. خصوصیات جنسی متوقف شده در این سطح، با زمینه های انحراف سادوخیسمی و مازوخیسمی مشخص است. در عین حال، حساسیت شدیدی نسبت به ترک شدن یا بر عکس غرق شدن در دریای توجه دارد که با نوسان ناراحت کننده مربوط به میزان تماس های نزدیک همراه است. در تلاش برای مدارا، تدابیری نظیر فتیش ها (fetishes) که امکان دوری و نزدیکی را در زمان دلخواه فراهم می سازد، مورد استفاده قرار می گیرد.

و در محدوده تمایلات جنسی قرار می گیرد. چون شناخت تفاوتهایتشریحی مرد و زن بعنوان اساس روانی سکس و تولید مثل در این مرحله صورت می گیرد، اختلال در این سطح با گمراهی های انتخاب موضوع جنسی و آشفتگی بافت احساسات مربوط به پدری و مادری همراه می گردد. وجود تصویر تن نامشخص و بی ثبات از خصوصیات پاتولوژی انحراف های جنسی است. در مورد بقاء موقعیت، اندازه و عمل آلت مردانه و آثار و صفات گونادها تردید وجود دارد. انحرافهای مردانه آثار آشکاری از تسلط بر ترس از اختگی دارند. انحراف های زنانه بطور عمدی بی سر و صدا بودن و با میل به تطابق با انحراف های جنسی مقابل تظاهر می کنند با مایه ایی از خشم اختگی، انحراف های زنانه نشان دهنده طغیان نهانی بر علیه احساس پستی تناسلی است.

علت پارافیلیا از نظر عوامل زیستی: در تعدادی از مطالعات، یافته های عضوی غیرطبیعی در افراد مبتلا به انحرافات جنسی دیده شده است. در بین بیمارانی که دارای یافته های مثبت بوده اند، 74% اختلال هورمونی، 27% علائم عصبی خفیف یا شدید، 24% ناهنجاری های کرموزومی، 9% تشنج، 9% نارساخوانی، 4% الکترو آنسفالوگرافی، 4% اختلالات روانی عمده و 4% عقب ماندگی ذهنی داشته اند. اما سوال اساسی این است که آیا این هنجارها سبب علایق انحرافی شده اند یا یافته های تصادفی هستند که هیچ ارتباطی با انحرافات جنسی ندارند.[7]

علت هر کدام از انواع پارافیلیاها بطور اخص

A مبدل پوشی

1- سابقه سردرگمی درباره هویت جنسی در افراد مبدل پوش ممکن است به نخستین سال های زندگی او باز گردد.

2- ممکن والدین او فرزندی از جنس مخالف را ترجیح می داده اند.

3- احتمالاً رشک و غلبه نسبت به جنس مخالف در کار باشد.

4- تصور می شود که مرد مبدل پوش، با کسب هویت زن مذکر نسبت به اضطراب اختگی خود واکنش نشان می دهد. مادران چنین بیمارانی اغواگر گزارش شده اند.

5- مبدل پوشی به عنوان شخصی دارای رشک آلت رجولیت در نظر گرفته می شود.

مثال شماره 5: یک زن زیبای سوئدی سانوردنج (که سنگدل ترین زنی که لباس مردان را می پوشید و همجنسان خود را می کشت) این زن در جوانی مردی را به حد پرستش دوست داشت، مرد نسبت به او بی وفائی کرد و با زن دیگری ازدواج نمود. (سانوردنج در شهری نزدیک معدن کلاً اقامت کرد و زندگی خود را صرف انتقام از همجنسان خود کرد. او لباس مردان را می پوشید و بصورت تاجر طلا درآمد و با زنان و دختران آشنا می شد و با آنها ازدواج می کرد و آنها را به انواع مختلف آزار و اذیت می کرد و بعضی را هم که به گونه ای وحشت انگیز به قتل می رساند او با 17 زن ازدواج و 7 تن آنها را به قتل رساند.

B سادیسم[8]

بر اساس نظریه فروید اگر لیبیدو در فرایند و تکاملی خود در موقعی که در لب و دهان کودک متمرکز می شود در مرحله دوم دهانی زمانی که کودک دندان درآورده و از گاز گرفتن لذت می برد در اثر تربیت نادرست (بیش از حد ارضا شدن- یا ناکام شدن) تثبیت شود کودک به پرخاشگری رو می آورد و در دوران بلوغ به شکل سادیسم یا شهوت دیگر آزاری خودنمائی می کند که انگیزه های جنسی او فقط با آزار دادن و شکنجه دادن طرف جنسی خود ارضا می شود.

C مازوخیسم

در نظریه روانکاوی فروید شخصیت انسان از سه نوع فرایند پویا و متعادل ساخته شده است: id (نهاد)، ego (من)، superego (من برتر).

نهاد= از تکانه ها لذت طلبانه ناخودآگاه، تشکیل می شود و اگر انحراف یابد حالت مازوخیسمی در فرد بوجود می آید.

من: که وجدان بیدار انسان است خود را برای آزاد دیدن قانع می کند و بدین ترتیب فرد مازوخیسمی خود را راضی می سازد که چون فلان کار کرده ام پس آنم که خود را مجازات کنمو یا اینکه به تقدیر متوسل می شود و آزاد و اذیت دیدن را یک مصلحت طبیعی می داند.

من برتر= در برابر فشار نهاد و منطق من تسلیم شود و انحراف را تایید می کند.[9]

D فتیشیزم

اختصاص به مردان دارد و موقعی بر خود عارض می شود که شیء بتواند برای او جای انسان را بگیرد. دلایل این امر را می توان چنین برشمرد:

1- فتیشیزم با عقده اختگی که در اوایل کودکی ریشه می گیرد ارتباط دارد. (فروید1950

2- فتیشیزم ترس و نگرانی بیمار از ضعف و ناتوانی جنسی در برابر جنس مخالف است و به علت این ترس به آلت جنسی خود که در دوران کودکی باعث تحریک جنسی اش می شد و توجه زیاد پیدا می کند.

3- اگر فرایند تکاملی بلوغ بطور عادی طی شود و میل ماندن او در آغوش مادر پالایش نگردد کودک در زمان بلوغ دچار فتیشیزم جنسی خواهد شد. (هلد فیلد 1950)

4- برخی نیز انحراف فتیشیزم را ناشی از محرومیتهای جنسی، ضعف نیروی جنسی، عقده حقارت و ندیدن مهر و محبت در دوران کودکی از طرف پدر و مادر می دانند.

E بدن نمائی[10]

1- بدن نمائی یا خودنمائی جنسی مانند همجنس بازی و بچه بازی نماینده نوعی تثبیت یا برگشت به مرحله پیشین تکامل جنسی و روانی شخص است.

2- شخصی که بدن خود را نشان می دهد خودشیفته (یعنی عاشق خود) است. او از احساس اخته شدن رنج می برد و می کوشد تا با نشان دادن آلت مردی خود که نشانه قدرت است با این احساس مقابله کند و او می خواهد تماشاگران نسبت به آلت او واکنش نشان دهند.

3- اصولاً تمایلات خودنمائی جنسی از روابط فرد با مادرش حاصل می شود که غالباً سلطه جو و بیش از اندازه مراقب حال او بده است.

4- علت وجود مادری تهدید کننده فرد مبتلا به بدن نمائی تا آن حد مضطرب می شد که احساس اختگی و تسلیم می کند در واقع او بطور خودآگاه یا ناخودآگاه باید با مادر خود رقابت کند ولی در این موقعیت رقابت آمیز او چیزی در عوض می خواهد یعنی دوستی و عشق مادر را طلب می کند تحت این شرایط است که او خود را می نمایاند. (ایواهمس، 1371-1338)

VI تشخیص و خصوصیات بالینی[11]

در DSM-IV ملاک تشخیص انحراف جنسی عبارتند از: وجود خیالات ویژه و تشخیص گذار و احساس نیاز شدید برای اقدام روی خیالات مزبور یا تاثیر آنها در رفتار فرد. بنابراین خصوصیات بالینی را می توان به دو گروه تقسیم کرد: 1- خصوصیات مشترک برای تمام اختلالات طبقه 2- آنهایی که با زیر شاخه های خاص مربوط اند.

1- خصوصیات مشترک در تمام انحرافها، وجود وابستگی اجباری یا تقریباً اجباری تحریک و ارگاسم به یک تصویر جنسی متشکل از اشیاء و اعمالی است که سبب تخفیف پیوستگی بین حالت جنسی، تماس های تناسلی، و روابط انسانی می گردد. بر خلاف نوروزها که در آنها اجزاء انحراف ناخودآگاه هستند، خیال و تصویر ذهنی در پارافیلیا آگاهانه است هر چند که خصوصیات ناخودآگاه شدت آن را معین می سازد، و با تعدیل بصورت رفتار آشکار در می آید. هر پارافیلیایی با ماهیت خاص تصویر ذهنی و رفتارهای ویژه نظیر زنانه پوشی همراه با تحریک در ترانس وستیم، لذت بخشی درد در سادوخیسم و مازوخیسم و نمایش شوم مرده بازی مشخص می شود.

هم حالت خصوصیات بالینی و هم درمان پذیری انتهائی پارافیلیاها اساساً تحت تاثیر قدرت ایگو ego است. یکی از نشانه های مهم قدرت ایگو انعطاف پذیری روانی است. مراحل معمول عبارتند از انعطاف پذیری نسبی (سلامت روانی)، عدم انعطاف نسبی (نوروزها)، عدم انعطاف (شخصیت مرزی)، شکنندگی و از هم پاشیدگی (پسیکوزها). اصل کلی این است که برای حصول انحراف اندکی توانایی در ایگو لازم است. بطور کلی، انحراف هم سبب ثبات شخصیت می شود (stablized) و هم باعث تثبیت آن می گردد (fixes). وقتی قدرت ایگو کمی بیشتر شد وابستگی کامل به تصویر ذهنی و خیال انحرافی و دامگذاری آن برای تحریک و اورگاسم بوجود می آید. ایگوی قوی تر انقیاد به انحراف را کاهش می دهد، و در سطوح بالای قدرت ایگو، اجزاء انحرافی در زندگی خیالی شخص بصورت ناخودآگاه درآمده و نوروز بوجود می آید. به همین صورت پارافیلیاهای مختلف میل به آراستن خود با اجزائی از انحراف در روابط موضوعی نشان می دهند. در فتیشیزم[12]، سادیسم، مازوخیسم، ترانس وستیم احتمال حفظ روابط با موضوع بالغ وجود دارد. رابطه با همنوع در پدوفیلیا هم باقی می ماند، اما با موضوع ناپخته، در نمایشگری و شهوت تماشا، رابطه انحراف یافته و بطور کلی اتیستیک است. در اورولاگنیا و کوپروفیلیا ممکن است پای شریک جنسی در میان باشد، اما احتمالاً رابطه با معنی تر با موضوع بیشتر تنزل یافته و جا به جایی یافته است. ندرتاً اشاره شده است که خیال انحرافی و نیازهای تحریک آنقدر ناجور و غریب است که بتواند رابطه با شریک جنسی موافق را منتفی سازد. معهذا، این موضوع احتمالاً در مورد منحرفین شدیداً بیمار، که هیچ راهی به جز حذف صفات انسانی هر شریک جنسی را ندارند، صدق می کند. روابط آنها شکننده بود و از هم می گسلد. برای آنها که آشفتگی روانی کمتری داشته و توانایی ایجاد روابط موضوعی را دارند، شریک های موافق قابل وصول است

خصوصیات مشترک پارافیلیاها[13]

1- یادگارخواهی یا تمایل جنسی به اشیاء Fetishism

یک واژه پرتغالی است و به معنای شیء طلسم شده که به بت پرستی و شیء پرستی ترجمه شده و به انحرافی می گویند که شخص پس از دیدن شیء یا عضوی از جنس مخالف تحریک می شود و از آن لذت می برد. فرد منحرف به جای آنکه با جنس مخالف خود عشق بورزد و با خود تماس عادی و طبیعی حاصل کند بوسیله یکی از اعضای بدن یا شیء متعلق به معشوق مانند کفش، دستمال، عطر و بو انگیخته می شود که ارتباط نزدیکی با بدن آدمی دارند. این اختلال منحصر به مردها است و در دوره نوجوانی شروع می شود هر چند ممکن است در دوران کودکی تثبیت شود. این اختلال پس از استقرار بصورت مزمن در می آید. تشخیص خاص رابطه ایی شخصی نزدیک از دوران کودکی بیمار داشته و کیفیتی دارد که با شخص مورد علاقه، نیاز یا منع ضربه روحی بیمار ارتباط پیدا می کند. فعالیت جنسی ممکن است متوجه خود فتیش باشد، نظیر استمناء بایابه درون کفش، و یا جزئی از فضای کلی جنسی را تشکیل می دهد، نظیر تقاضا از شریک جنسی برای پوشیدن کفش پاشنه بلند. فتیشیزه شدن را پدیده مرکزی در تمام تحریکات جنسی، خواه انحرافی، خواه نرمال، دانسته اند. فتیش ممکن است وسیله واقعی برای جبران خلا احساس واقعیت باشد که انکار واقعیت جنسی بجای گذاشته است یعنی، انکار تفاوت تشریحی بین دو جنس.

خصوصیات فتیشیزم

ملاک های تشخیص Fetishism

1- در طول یک دوره 6 ماهه امیال جنسی، تخیلات برانگیزاننده شدید حسی یا رفتارهای مربوط به کارکرد اشیاء بی جان مثل لباس زیر زنانه دیده می شود.

2- اشیاء یادگار ماتکه هایی از لباس های زنانه که در مبدل پوشی بکار می ورد مثل یادگار خواهی همراه با مبدل پوشی، یا وسیله تحریک لمسی (مانند ویبراتور) نیست.

3- تخیلات، امیال و رفتارهای جنسی و ناراحتی قابل ملاحظه بالینی و تخریب در عملکرد اجتماعی شغلی یا سایر زمینه های مهم به وجود می آورد.

2- بچه بازی pedophilia

به ترجیح فعالیت جنسی با بچه ها در خیال یا در واقعیت اطلاق می شود. فعالیت÷ جنسی واقعی یا خیالی مرد بالغ با بچه های پیش از سن بلوغ- رفتار اساسی در بچه بازی ممکن است منحصراً با همجنس یا غیرهمجنس بوده و در داخل خانواده بین آشنایان و بیگانگان اتفاق افتد.

انحرافات مربوط به میل جنسی نسبت به کودکان در بارزترین اصولش تفاوتهایی با هم دارد. در بعضی موارد اغواگری اذیت کننده مسلط است، فرد بیمار با بچه ها بازی می کند و تدریجاً بازی را به زمینه جنسی هدایت می کند. اغلب، بچه در بازی  ورق که بازنده آن باید لباس خود را درآورده، کشانده شده بازی به لخت شدن طفل می انجامد.

بیمار با حصول چنین موقعیتی احساس پیروزی کرده و تحریک می شود، بطور پنهانی استمناء کرده یا پس از رفتن کودک آشکار به این عمل دست می زند. در این اختلال، بازی کردن حیله های مبارزه و برای تسلط یافتن به تردیدهای کودک، و نگاه کردن اجزاء محرک هشیارانه را تشکیل می دهد. در سایر موارد طفل به دستکاری آلت تناسلی خود یا آلت بیمار واداشته می شود.

خصوصیات بچه بازی

ملاک های تشخیص بچه بازی

الف) در طول یک دوره حداقل 6 ماهه رفتارها، امیال یا تخیلات برانگیزاننده جنسی مربوط به رابطه جنسی با یک کودک یا کودکان زیر سن بلوغ عموماً 13 سال به پایین، وجود دارد.

ب) شخص حداقل 16 سال سن دارد و دست کم 5 سال از کودک یا کودکان ذکر شده در ملاک ب بزرگتر است.

توجه: افرادی را که در سنین اواخر نوجوانی است و با فرد 12 یا 13 ساله رابطه جنسی دارد جزو این اختلال محسوب نکنید.

مشخص کنید: گرایش جنسی نسبت به پسرها، گرایش جنسی است به دخترها، گرایش نسبت به پسرها، گرایش نسبت به دوجنس مشخص کنید. اگر محدود به زنا با محارم است مشخص کنید: نوع انحصاری (فقط به کودکان گرایش دارد) نوع غیرانحصاری.

3- نمایشگری یا بدن نمایی axhabition

انحراف جنسی است که فرد منحرف با نشان دادن آلت تناسلی خود به زنان یا در مکان هایی که در معرض دید همگان و رهگذران باشد تحریک شده و به خیال خود ارضا می شود. نمایشگری به نمایش آلت تناسلی خود به بیگانه یا کسی که انتظار چنین اقدامی را ندارد اطلاق می شود. در نمایشگری قدرت فالوس با مشاهده واکنش ترس حیرت- هراس یا نفرت فردی که با آن مواجهه می گردد نمایانده می شود.

انیگونه منحرفین قبل از انجام عمل دچار هیجان و تپش قلب و اضطراب شده پس از بدن نمایی در خود احساس راحتی می کنند. نمایشگرها یا بدن نماها از انواع مختلف روان نژندی یا روان پویشی رنج می برند. بعضی از آنها نقص فکری دارند و در برخی دیگر اختلال منشی دیده می شود که روان کاوی را در مورد آن ها بسیار دشوار می سازد.

ملاک تشخیص

1- در یک دوره 6 ماهه تخیلات برانگیزاننده قوی و امیال شدید جنسی و عود کننده و رفتارهای جنسی به نمایش آلت تناسلی فرد به بیگانه ای نامنتظر مربوط می گردد.

2- تخیلات امیال جنسی یا رفتارهای جنسی ناراحتی های قابل ملاحظه بالینی و تخریب در عملکرد اجتماعی، شغلی یا سایر زمینه های مهم بوجود می آورد.

4- نظربازی Voyearism[14]

رفتار نابهنجاری است که فرد با تماشای اندام های جنسی مخالف که در حال برهنه شدن و یا در حال عمل جنسی است به لذت می رسد. در این حالت معمولاً فرد بطور مخفیانه نکاه می کند و این شکل تماشاگری برایش لذت بخش است. نظربازی یا تماشاگری جنسی عبارت است از اشتغال ذهنی مکرر با تخیلات و اعمال مربوط به دید زدن افراد برهنه یا کسانی که در حال تعویض لباس یا فعالیت جنسی هستند. نخستین عمل تماشاگری جنسی معمولاً در زمان کودکی روی می دهد و در مردها شایع تر است. این افراد معمولاً به جرم ولگردی دستگیر می شوند.

ملاک های تشخیص:

1- در طول یک دوره حداقل 6 ماهه بصورت عود کننده- تخیلات جنسی قوی و برانگیزاننده امیال جنسی یا رفتارهای مربوط به مشاهده شخص غیرمنتظره و عمل مشاهده یک فرد نامنتظر که برهنه یا در حال تعویض لباس یا مشغول عمل جنسی است.

2- تخیلات امیال جنسی یا رفتارهای جنسی ناراحتی های قابل ملاحظه بالینی و تخریب در عملکرد اجتماعی، شغلی یا سایر زمینه های مهم بوجود می آورد.

خصوصیات نمایشگری و نظربازی

5- آزارخواهی جنسی sexualmasochism[15]

بر طبق DSM مبتلایان به آزار خواهی جنسی، اشتغال ذهنی تکراری با امیال جنسی و تخیلات مربوط به تحقیر کشیدن، کتک خوردن، به بند کشیده شدن و هر نوع رنجی در این زمینه دارند. اعمال آزار خواهی جنسی در مردان شایع تر است. مازوخیسم نتیجه بیماری سادیسم بوده و عبارت است از گرایش بیمارگونه به ایجاد درد در خود توسط خودش یا دیگران. به عبارت دیگر مازوخیسم حالتی است که در آن فرد از درد کشیدن به لذت جنسی می یابد. این درد به صورت کلامی و توهین کرده به شریک جنسی به جای ایجاد درد بدی و جسمی می تواند برای فرد لذت بخش باشد. حدود 30% مبتلایان به آزادخواهی جنسی، تخیلات آزارگانه نیز دارند.

ملاک های تشخیص

الف) در طول یک دوره حداقل 6 ماهه به طور مکرر، رفتارها یا امیال یا تخیلات برانگیزاننده قوی جنسی مربوط به اعمال واقعی (نه وانمودی) تحقیرشدن، کتک خوردن، به بند کشیده شدن یا هر عمل رنج آور درگیری دیده می شود.

ب) رفتارها، تخیلات و امیال جنسی سبب ناراحتی چشمگیر بالینی یا ابتلا در عملکرد اجتماعی شغلی یا سایر حوزه های مهم کارکردی می شود.

6- آزارگری جنسی Sexual sadsim[16]

فرد مبتلا به سادیسم را سادیک می گویند. سادیک شخصی است که میل به آزاد و اذیت دیگران دارد و ایجاد نیستی در او یک میل طبیعی است. این حالت ممکن با حالات خفیف یا شدید وجود داشته باشد. شروع اختلال قبل از 18 سالگی و اکثراً مرد هستند.

خنیف: بیشتر در اخلاق و رفتار بیمار مشاهده می شود، چنین بیماری سعی می کند دیگران را از نظر روانی آزار داده یا تحقیر نماید. تنبیهات شدید و رفتارهای خشونت آمیز برخی از معلمان[17] یا والدین نسبت به شاگردان و فرزندانشان یا شوهرانی که از مضروب کردن زنان خویش چنین احساسی را دارند می توان نمونه ای از (سادخویی) است دانست. مضروب کردن- کتک زدن- تجاوز به زور توهین و متلک گویی رفتارهایی از این گونه اعمال هستند.

ملاک های تشخیص سادیسمDSM-IV[18]

1- اعمال واقعی یا وانمودی که در آن ایجاد رنج جسمی و روان شناختی برای قربانی از نظر جنسی تحریک کننده است مربوط می گردد.

2- در طول یک دوره حداقل 6 ماهه رفتارها، رفتارهای برانگیزاننده و امیال جنسی مربوط به اعمال واقعی و (وانمودی) وجود دارند. طی آن زجر دادن روانی یا جسمی قربانی از جمله (تحقیرکلامی) شخص را از لحاظ جنسی تحریک می کند.

3- تخیلات امیال و رفتارهای جنسی ناراحتی قابل ملاحظه بالینی و تخریب در عملکرد، اجتماعی، شغلی یا سایر زمینه های مهم بوجود می آورد.

انواع سادیسم[19]

ذهنی- سمبولیک- بدنی

A- سادیسم ذهنی: بجای اینکه به دیگران آزار و اذیت روا دارد صحنه های اعمال سادیسمی را در ذهن خود تصور و مجسم می کند و از آنها لذت می برد.

توجه: افرادی که دارای ارزش اجتماعی خاص هستند اگر به این انحراف مبتلا شوند امیال خود را از طریق تفکر، تکلم، نویسندگی، نقاشیبه مرحله عمل در می آورند.

مثالی از سادیسم ذهنی: مرد 25 ساله ای است که او از سن 10 سالگی دارای احساسات جنسی بوده و از مشاهده صحنه های خود به لذت جنسی رسیده است. مشاهده خون و تصور آن در ذهن خود بخصوص تصور منظره خون ریزی از بدن زنان در ذهن او بدون وجود تحریکات خارجی باعث استمناء او می شده است.

چهره روان شناختی: این مرد در غیر این مواقعی که به این حالات دچار می شد مردی مودب و با نزاکتی بود و تا مدتی پس از استمناء دچار ندامت می شد و خود را با موازین و مقررات اجتماعی و اخلاقی انطباق می داد.

B- سادیسم سمبولیک: رفتار انحرافی و غیرعادی روانی است که مبتلا به آن بجای وارد کردن زجر و شکنجه بدنی کوشش می کند با تحمیل و آزار روانی به آنها برای خود یک حالت ارضاء روانی ایجاد کند.

هدف از اعمال و رفتار زجر آور روانی عبارت است از تمایل به توهین کردن و و پایمال کردن شخصیت افرادی که با آنها برخورد می کنند.

1- مثال: مرد ثروتمندی[20] که مستاجران بسیاری داشت دستور می داد مستاجران زن را به نزد او بیاورند و او روی صندلی دسته دار و گرانقیمت خود می نشت و از زنان می خواست جلوی او زانو زده و دستش را ببوسند و این کار باید آنقدر ادامه پیدا می کرد تا او به مرحله انگیزش جنسی دست یابد.

C- سادیسم بدنی: افراد مبتلا به سادیسم بدنی کسب لذت و ارضاء جنسی را در تحمیل آزار و اذیت بدنی و ایجاد دردهای جسمی برای دیگران می بیند و این اعمال را بعضی اوقات حقی تا مرحله قتل و کشتار مرتکب می شود. بعضی افراد سادیک برای ارضاء میل جنسی خود حیوانات را مورد زجر و شکنجه قرار می دهد و با آزار دادن حیوانات[21] به ارضاء خاطر روانی و جنسی دست می یابند.

تذکر: بسیاری از این افراد که مورد آزمایش قرار گرفته اند مادرانی سختگیر و ظالم و دیگر آزار داشتند که ظاهراً بچه هایشان را نامطمئن و در مقابل زنان ترسو بار آورده بودند و از آن جایی که پرخاشگری توام با دیگر آزاری زیاد در این خانه ها دیده می شد این بچه ها با این تفکر بزرگ شده بودند که زنها را باید به زور تصرف کرد و چنین بچه هایی در موقع ازدواج زنانی را انتخاب خواهند کرد که به اندازه مادرانشان پرخاشگر و دیگر آزار باشند.

علائم و روشهای ارضاء تمایلات سادیستی[22]

1- بازی با احساس و عواطف دیگران مانند برخی پسران که با روشهای گوناگونی با عواطف دخترها بازی می کنند.

2- میل به استثمار دیگران که شخص سادیستی از کلاهگذاری و استثمار لذت می برد.

3- میل به محروم ساختن دیگران و دریغ از آنها

تذکر: البته دریغ به این معنی نیست که شخص یاسادیستی هرگز چیزی به کسی نمی دهد بلکه در شرایط معینی ممکن است خیلی مهم دست و دلبار باشد ولی چیزی که مشخص است خنثی کردن و از بین بردن لذتی است که دیگری از این دست و دلبازی می برد.

4- میل به نکوهش دیگران

البته باید دانست که تمام این جریانات بدون آگاهی صریح او صورت می گیرد.

7- یادگارخواهی با مبدل پوشی Transverstic fetishism

به رفتار نابهنجاری گفته می شود که فرد با پوشیدن واقعی یا خیالی جنس مخالف به لذت جنسی می رسد و این افراد تقریباً در زندگی با جنس مخالف[23] سازگاری خوبی دارند اما برای رسیدن به لذت جنسی و تهییج لباس جنس مخالف خود را می پوشند. عده مبتلایان[24] به این انحرافات را با همجنس گرایان و بچه بازها یکی می دانند. تعدادی از مبدل پوشش ها مردان همجنس گرایی هستند که لباس جنس مخالف خود را می پوشند تا مردان غیرهمجنس باز ارتباط جنسی (معاشقه) برقرار کند اما سعی می کنند هویتشان فاش نشود.[25] بیمار پیش از یک تکه از لباس جنس مخالف را به تن می کند. اغلب تمام البسه جنس مقابل مورد استفاده قرار می گیرد.

ملاک های تشخیص

A- در طول حداقل یک دوره 6 ماهه یک مرد غیرهمجنس گرا به طور مکرر دچار رفتارها، امیال یا تخیلات جنسی برانگیزاننده ای در مورد مبدل پوشی می شود.

مشخص کنید: با مدال جنسیتی که شخص مستمراً در مورد نقش و هویتا جنسی احساس ناراحتی می کند.

B- رفتارها امیال و تخیلات جنسی، ناراحتی چشمگیری و قابل ملاحظه بالینی و تخریب در عملکرد اجتماعی شغلی و سایر زمینه های مهم بوجود می آورد.

Transvestic fetishism

سندرم آشکار بالینی یادگارخواهی همراه با مبدل پوشی ممکن است در دوره نهفتگی Latensy رشد شروع شود ولی اغلب درد بلوغ یا اوایل بزرگسالی آغاز می گردد.

8- مالش دوستی frotteurism

ملاک تشخیص:

A- که به لمس اندام یا مالش و اندام فرد دیگر بدون رضایت او مربوط می گردد.

B- تخیلات و امیال و رفتارهای جنسی ناراحتی قابل ملاحظه بالینی و تخریب در عملکرد اجتماعی شغلی یا سایر زمینه های مهم بوجود می آورد.

پارافیلیاهای ناجور یا به گونه ای دیگر مشخص نشده است[26]: NOS

این طبقه برای ثبت پارافیلیاهایی است که ملاک هیچ یک از طبقات خاص را در بر نمی گیرد.

نمونه های آن مشتمل است بر:

1- مرده دوستی[27] necrophilia

2- حیوان دوستی (میل جنسی نسبت به حیوان) Zoophilia

3- عضوخواهی (تمرکز انحصاری بر بخشی از بدن) parlialism

4- هرزه درایی تلفنی telephone Scatalgia

5- مدفوع خواهی Coprophilia

6- ادرار خواهی Urophilia 7- میل به استفاده از تنبیه Klismaphilia

VII نسبت جنسیتی

اکثراً همیشه بیشتر منحرفان جنسی (پارافیلیا) مرد هستند[28] به طور مثال سادسیم.[29] در زنان کمتر از مردان وجود دارد زیرا نقش و وظایف اجتماعی زنان به صورتی است که کمتر امکان برتری آنان بر مردان و تحت تسلط درآوردنشان وجود دارد و مازوخیسم ها حدود 5 تا 10 درصد زنان و مردان برای اینکه به اوج لذت جنسی برسند باید درد بکشند یا ایجاد درد و ناراحتی برای شریک جنسی خود بکنند.

VIII تشخیص افتراقی

1- درمانگر باید انحرافات جنسی را باید از مواردی که بخاطر کسب تجربه تازگی انجام می شود و حالت واجب یا وسواسی بودن ندارد افتراق دهد، فعالیت انحرافی بیشتر در دوره نوجوانی دیده می شود.

2- برخی انحرافات جنسی بخصوص NOS یا پارافیلیاهای ناجور همراه با سایر اختلالات روانی مثل اسکیزوفرنی هستند.

3- بیماریهای مغزی ممکن است سبب آزاد سازی تکانه های انحرافی شود باید از حالت تکانه های مداوم تکراری همان انحراف جنسی تمیز داده شود.

IX سیر و پیش آگهی

1- مواردی از انحرافات جنسی که همراه با پیش آگهی بد است عبارت است از: شروع زودرس، دفعات بالای اعمال انحرافی، نداشتن احساس گناه یا شرم در مورد اعمال مزبور و سود مصرف مواد

2- وقتی بیماران علاوه بر انحرافات جنسی سابقه آمیزش جنسی نیز داشته باشند، انگیزه تغییر را دارند. وقتی خودشان برای درمان مراجعه کنند نه اینکه از سوی موسسات قانونی ارجا داده شود سیر و پیش آگهی خوب است.

X پیشگیری و درمان

انحرافات جنسی تا زمانی که به صورت مزمن و خطرناک در نیامده باشد بهتر قابل کنترل و درمان است اما اگر به حالت حاد و مزمن درآمده باشد درمان آن مشکل تر و زمان زیادتری می طلبد.[30]

درمان ها

روان درمانی- گروه درمانی- درمان های دارویی و هورمونی- رفتار درمانی

1- روان درمانی بینش گرا

شایع ترین رویکرد درمان انحرافات جنسی[31] است و در این نوع درمان بیماران فرصت می یابند پویایی های خود و حوادث پدید آورنده انحرافات جنسی خود را درک کنند و بخصوص از حوادث روزمره ای آگاه شوند که سبب می شود آنها روی تکانه های خود عمل نمایند و همچنین به بیمار امکان می دهد تا دغدغه های خود نظیر وارد شدن واقعی یا خیالی را به گونه مناسب حل کند و روش مناسبی ارائه شود و عزت نفس خود را باز یابد. مهارت های بین فردی اش را بهبود بخشد و روشهای قابل قبولی برای ارضاء جنسی پیدا کند.

2- روان درمانی

روانکاوی فرصت ردیابی وضع بیماری از هسته اش را فراهم می سازد. این روش از طریق احیای دوباره انتقال هیجانات و روابط متمرکز در انحرافات جنسی موثر واقع می گردد. روان درمانی دینامیک احتمالاً مفیدترین روش معالجه است. کاستن و توازن بخشیدن[32] به فشارحاصل از انحراف و کمک به بازسازی سایر وجوه زندگی به صورتی است که تا حد امکان از تداخل انحراف رها باشد و روشهای تعیین رفتار در پوشش برای سم زدایی رفتار در موارد انحراف های شدید و ناتوان کننده های خود را دارد.

3- گروه درمانی

گروه درمانی نیز بعد از روان درمانی، بینش مدار بسیار رایج است. گروه درمانی با توجه به روشها و دستورالعمل ها و شیوه های خاصی که به کار برده می شود به بیماران بسیار کمک می کند.

4- درمان دارویی[33] و هورمونی:

A- اگر انحراف جنسی همراه با اسکیزوفرنی یا اختلالات افسردگی باشد داروهای ضد جنون و ضد افسردگی ضرورت پیدا می کند.

B- آرام بخش های قوی نیز ممکن است در انحرافهای حاد و خطرناک وسواس گونه ضرورت پیدا کند.

C- داروهای آنتی آندروژن نظیر سپروترون استات در اروپا و مدرکسی پروژسترون استاتن در آمریکا به طور تجربی مورد استفاده قرار گرفته اند.

سپروترون استات در انحرافهای همراه با فعالیت های جنسی زیادی گزارشاتی از کاهش رفتار هیپرسکسوال داده شده است.

مدرکسی پروژسترون استات بنظر می رسد در بیماری که هیپرسکسوالتی شدید نظیر استمناء و تماس جنسی در هر فرصتی که پیش آید و رفتار جنسی خشن و وسواس گونه و غیرقابل کنترل و خطرناک مفید واقع گردیده است.

D- عوامل سروتونرژیک نظیر فلئوکیتین (پروزاک) در برخی موارد انحراف جنسی به طور محدود موثر بوده است.

منابع

1- انجمن روانپزشکی آمریکا. (کاپلان و سادوک) انتشارات ارجمند- سال 1371- مترجم نصرت الله پورافکاری- ص222-227. ص326-324

2- روان شناسی جنایی: هدایت الله ستوده- بهشته میرزائی- افسانه پازند- انتشارات آوای نور- تهران 1384- چاپ چهارم

3- چگونه دیگران را بشناسیم: محمدرضا تقدمی- انتشارات کتاب درمانی- 1381- چاپ پنجم

4- احساسات و پاسخ های جنسی انسان- جلد 1- ویلیام مسترز- ویرجینا جانسون- مترجم: دکتر بهرام اوحدی- انتشارات اصفهان نقش خورشید- 1381- چاپ اول- ویراست پنجم

5- مسائل جنسی و اختلالات روان تنی: کاپلان و سادوک- مترجم: نصرت الله پورافکاری- انتشارات تابش تبریز- 1368- چاپ دوم

6- درمان اختلالات جنسی (دیدگاه شناختی رفتاری): سوزان اچ اسپنس- مترجمان: حسن تو زنده جانی- مسعود محمدی- جهانشیر توکلی زاده- محمود دهگان پور انتشارات فرهنگ- 1383- چاپ دوم

7- روان شناسی و تربیت جنسی کودکان و نوجوانان: و.د. کوچکتف، و.م.لابیک- مترجم: محمد تقی زاد- انتشاات بنیاد- 1369- چاپ دوازدهم

8- جامعه شناسی روابط جنسی- آندره مورالی دانینو- مترجم: حسن پویان- انتشارات توس- 1384- چاپ دوم (پاییز)

9- تمایلات و رفتارهای جنسی انسان- تالیف دکتر بهنام اوحدی- چاپ دوم

10- اختلالات روان تنی- تالیف: بنجامین ولمن- مترجمان: نجاریان؛ محسن دهقانی- بهرام دباغ

11- روان درمانی اختلالات جنسی- نوشته دکتر سوزان اچ اپنس- ترجمه بهزار رحمتی

12- درمان های دارویی در درمان اختلالات جنسی جلد 2- تالیف: دکتر حمیدرضا شیرمحمدی پایه گذار- ناشر: کرج شکوه زبان پژوه